Nieuwe Franse schaakpostzegel in 2013
|
|
Na 1966 en 1974 heeft het 39 jaar geduurd totdat weer een Franse schaakpostzegel uitgegeven werd op 6 september 2013. De zegel is een onderdeel van onderstaand velletje met meerdere afbeeldingen van het algemeen thema: Art Gothic.
|
|
|
|
De titel van de postzegel is: ‘La valve de miroir’: De achterzijde van de spiegel. Het toont een afbeelding van een gravure uit de renaissance die in het Louvre aanwezig is.
|
|
|
|
Spiegels kwamen in de Middeleeuwen (o.a.) voor in de vorm van kleine (juwelen) kistjes die bestonden uit twee deksels (rond, vierkant), die een in elkaar grijpend geheel vormden, bijeengehouden door b.v. een pen-/gat-verbinding ,riempje, schroefdraad. Bij het openen van het doosje vindt men aan de binnenkant de spiegel. De buitenkant is altijd gedecoreerd op ten minste één van de zijden. Deze decoraties verbeelden dikwijls hoffelijke of ridderlijke taferelen. Aangezien in die tijd een spiegel altijd een luxevoorwerp was zijn de decoraties dikwijls van grote artistieke schoonheid, vervaardigd uit meerdere materialen, in het bijzonder: ivoor, hout en edelmetaal. De vier mooiste exemplaren, waarvan de getoonde er één van is, komen waarschijnlijk uit hetzelfde Parijs atelier en misschien wel van dezelfde graveur. Het verfijnde contrast en de afgeronde delen doen denken aan illustraties van Maitre Honoré (schilder, decorateur in het laatste kwart van de 13 eeuw) en aan de standbeelden voor Philip IV in de collegiale kerk in Poissy. De drie andere exemplaren bevinden zich in The Cleveland Museum of Art, Victoria and Albert museum in Londen en in de St. Ursula kerk in Keulen.
Een gebeurtenis uit de hoffelijke literatuur. Het schaakspel symboliseerde in de Middeleeuwen zowel liefde als oorlog en de tweestrijd wordt in veel romances in die periode genoemd . De illustratie op de spiegeldeksel , geflankeerd door vier fabelachtige monsters, kan een gebeurtenis zijn uit het verhaal van Tristan en Isolde wanneer ze, voordat ze de toverdrank drinken die maakt dat ze voor eeuwig verliefd op elkaar zijn, schaken op de boot die ze naar Koning Mark brengt. Het kan ook een gedeelte zijn uit het heldendicht van Huon de Bordeaux, die schaakt met de dochter van een Saracen-admiraal; wanneer Huon verliest zal hij onthoofd worden en wanneer hij wint krijgt hij zijn mooie tegenstander en een geldbedrag.
Een allegorie op de hoffelijke liefde. Gothische spiegeldeksels die twee geliefden afbeelden, worden vaak getypeerd als een conversatie of een jachttafereel, het motief van schaakspelers behoort bij dit genre. Schaken, als een intellectueel veeleisend strategisch spel, symboliseert hoffelijke liefde bepaald door nauwkeurige regels, in tegenstelling tot het dobbelen dat model staat voor grove losbandigheid. Michael Camille geeft aan dat er suggestieve sexuele elementen in de afbeelding verwerkt zijn. De bediende van de man houdt een roofvogel vast (zinspeling: prooi) en de bediende van de vrouw houdt een kroon vast en is een zinspeling op het kronen van de geliefden in een toekomstige huwelijk. De man staat op het punt om zijn tegenstander ‘schaakmat ‘ te zetten (veroveren) en slaat zijn linkerbeen over zijn rechter in afwachting en grijpt de tentstok vast (fallisch symbool). De jurk van de vrouw is zodanig weergegeven dat dit haar vrouwelijke vormen benadrukt. Ook vormen de omhangende gordijnen een toespeling op het (huwelijks)bed.
|