Tentoonstelling 'in Scene' in museum Booijmans van Beuningen in Rotterdam

door Joris Leijten

In het Boymans van Beuningen museum in Rotterdam vindt vanaf 7 februari tot mogelijk aan het eind van het jaar de tentoonstelling “In Scene” plaats. Het is een samengestelde tentoonstelling uit depotstukken van het museum die normaal niet opgesteld staan.

De tentoonstelling wordt gepresenteerd als een onconventionele ontmoeting tussen design en beeldende kunst, met vragen als "Hoe verhouden beeldende kunst en design zich tot elkaar?" en "Wat zijn de raakvlakken binnen de praktijk van de kunstenaar en de ontwerper?" Het Museum Boijmans Van Beuningen arrangeert in deze tentoonstelling een onconventionele ontmoeting tussen de beide disciplines design en beeldende kunst. Dit met werk van onder anderen Barry Flanagan, Joep van Lieshout, Jan Schoonhoven, Ettore Sottsass, Walter van Beirendonck en Scholten & Baijings.

Één van de objecten van de tentoonstelling is het werk Chess uit 1971 van Barry Flanagan.
Het betreft hier een schaakbord met twee gelijksoortige witte en zwarte stukken (weinig kleurverschil) koningshoogte 12,6 cm. allebei in lichtblauw (katoen, vilt en aluminium) een bruin geel gekleurd bord 47,5 cm x 47,5 cm van kurk en zand. Barry Flanagan laat hierbij het gangbare onderscheid tussen vormgeving en beeldende kunst vervagen door in deze sculptuur ‘Chess’ de schaakstukken te vervangen door zandzakken.

Barry Flanagan (1941-2009) was een Britse beeldhouwer, die vooral bekendheid kreeg door zijn grote bronzen beelden van hazen. Hij studeerde aan het Birmingham College of Art and Crafts van 1957 tot 1958. In 1961 volgde hij een avondcursus bij de beeldhouwer Anthony Caro. Hij vervolgde zijn kunstopleiding in 1964 bij onder anderen Phillip King (nu bekend als Central Saint Martins College of Art and Design) in Londen.

Flanagan volgde een opleiding aan de St. Martins School of Art en gaf vervolgens les aan dezelfde School of Arts van 1967 tot 1971.Flanagan had tentoongesteld werk in Kassel bij documenta 5 (in 1972) en 7 (in 1982), bij de Biënnale van Venetië in 1982, bij de Fundación 'La Caixa' in Madrid in 1993 en in het Musée des Beaux-Arts in Nantes in 1994.

Flanagans bronzen hazen werden op veel plaatsen in de openbare ruimte tentoongesteld, zoals op Park Avenue in New York City in 1995 en in het Grant Park van Chicago in 1996. In 1999 had hij een eenmanstentoonstelling in Brussel gevolgd door een expositie in de Tate Liverpool in 2000. In 2002 stonden beelden van hem op het Lange voorhout in den Haag. Ook in 2002 volgde een belangrijke tentoonstelling van zijn werk in de Kunsthalle Recklinghausen. Deze expositie was later ook nog te zien in het Musée d'Art Moderne et d'Art Contemporain (Nice).

Het in het het Boymans van Beuningen opgestelde schaakspel is niet het enige schaakspel van de hand van Barry Flanagan. De kunstenaar heeft in 1972 en 1973 nog minstens 2 andere schaakborden gemaakt; zie foto's hieronder. Het linker schaakbord bevind zich in de nieuwe opstelling van het Van Abbemuseum in Eindhoven. Van het rechter schaakbord, met een  bord van 121.9 cm x 129,9 cm en een koningshoogte van 40,6 cm is de locatie onbekend.

Na onderzoek op internet blijkt Flanagan meerdere schaakborden gemaakt te hebben in 1972 en 1973. Zo’n zelfde bord staat in de nieuwe opstelling van het Van Abbemuseum in Eindhoven (links onder). Rechtsonder een eerdere versie, groot koningshoogte 40,6 cm en bord 121.9 cm x 129,9 cm, locatie onbekend!