In de komkomertijd is op de site van de Schaakvereniging
Promotie gevraagd wat de oudste foto is met als onderwerp schaken.
Onderstaande tekst is geplaatst.
De oudste schaakfoto
25 Mei 2003(WB)--Fotografie bestaat al bijna twee eeuwen.
De oudste foto stamt uit 1825. Ik ben op zoek gegaan naar de oudste
foto op het aspect schaken. Het kan zijn een foto van een bekende schaker
of een foto in relatie met het schaakspel, bijvoorbeeld schakende
mensen. Uiteraard is een goede bronvermelding belangrijk om voor een
record in aanmerking te komen. Ik zal niet verraden hoever uw webmaster is
gekomen. Bij deze de uitdaging: wat is de oudste schaakfoto?
Uit
eigen onderzoek en op aangeven van Ruurd Kunnen kwam de webmaster met het
volgende bericht.
De oudste schaakfoto
17 juli 2003(WB)--Op 25 mei is volgend bericht geplaatst.
Fotografie bestaat al bijna twee eeuwen. De oudste foto stamt uit
1825. Ik ben op zoek gegaan naar de oudste foto op het aspect schaken.
Het kan zijn een foto van een bekende schaker of een foto in relatie met
het schaakspel, bijvoorbeeld schakende mensen. Uiteraard is een goede
bronvermelding belangrijk om voor een record in aanmerking te komen. Ik
zal niet verraden hoever uw webmaster is gekomen. Bij deze de uitdaging:
wat is de oudste schaakfoto?
Bijgaande foto is volgens mij de oudste.First American Chess Congress,
New York, 1857, A Picture History of Chess, Dover Publications 1981, p27,
Morphy doet een zet tegen Louis Paulsen. Ere wie ere toekomt: Ruurd
Kunnen.Met schaamrood op de kaken ontving de webmaster het volgende
mail van Henk Alberts.
Willem,
Als reactie op het stukje op de site over de oudste foto ben ik ook
maar eventjes gaan graven. De oudste foto die ik vond is nog een stuk
ouder, namelijk uit 1840.
Bron: Schaken, 2000 jaar geschiedenis van het spel en de meesters,
R.Finkelzeller, W.Ziehr, E.Bührer, pagina 163 (vertaald uit het Duits,
geen jaartal vermeld)
Tekst bij de foto: "In 1840 fotografeerde Fox Talbot twee schakers
en liet daarmee een van de eerste in Groot Brittanië vervaardigde
Daguerro-typen na. De pionier van de fotografie is er schitterend in
geslaagd de spanning vast te leggen die er tijdens een partij ontstaat."
De foto die van het First American Chess Congress, 1857 New York is
overigens helemaal geen losse foto, doch een onderdeel van een groter
geheel; de afgebeelde foto in het midden en 18 losse foto's van de
deelnemers aan dit toernooi er omheen. Morphy was de grootte winnaar van
dit toernooi. Op de (geconstrueerde) middenfoto zit hij aan de rechterkant
achter het schaakbord, terwijl aan de linkerkant achter het schaakbord de
verliezend finalist Paulsen zit.
Voor de volledige foto-collage zie o.m. de volgende 2 boeken; - The
world of chess, Anthony Saidy en Norman Lessing, 1974, pagina 108 -
Chess, an Illustrated History, Raymond Keene, 1990, pagina 56 Verder
vond ik nog in verscheidene boeken een tabaksreclame (toen mocht dat nog),
waarin de tabaksfirma "Kaichen & Rothschild" reclame maakt middels de
populariteit van Morphy.
In de meeste boeken waarin ik deze afbeelding vond, wordt er geen
datering bij de foto gegeven. In één boek echter wordt gesuggereerd dat
de reclame stamt uit 1857, namelijk na de terugkomst van Morphy uit
Europa. Indien die datering juist is, is deze foto vrijwel zeker ouder
dan de collage van het First American Chess Congress in New York. Deze
collage stamt namelijk uit november 1857 (want dat is te lezen rechtsonder
de middenfoto.)
Het boek waarin de tabaksreclame gedateerd wordt op 1857; - Master
Pieces, the architecture of chess, Gareth Williams, 2000, pagina 60-61
Het record staat nu dus op 1840, doch gegeven de uitvinding van de
fotografie in 1825 moet dit mogelijk nog scherper te stellen zijn (met
maximaal nog 15 jaar.) Wie biedt er meer!
Met vriendelijke groet,
HenkDaar sta je dan. Eerst maar eens de door mij(de webmaster)
gepresenteerde zogenaamde oudste foto. Bijgaand een totaal plaatje.
Het betreft hier een lithografie van Smith en Wester. Blijkbaar is deze
gemaakt nav de foto uit 1857. Je zou hier bijna een opdracht van kunnen
maken: Zoek de verschillen met de foto uit 1857. Bv de vierde persoon
staand vanaf rechts is op de lithografie een ander persoon. Wie stond op
de foto en waarom is de lithografie afwijkend? Waarom staan op de foto
slechts 17 personen en zijn op de rand 18 afgebeeld. Ik weet overigens dat
er slechts 16 spelers waren.
Dan nu de 'nieuwe' oudste foto.
In 1840 fotografeerde Fox Talbot twee schakers en liet daarmee een van
de eerste in Groot Brittanië vervaardigde Daguerro-typen na. De pionier
van de fotografie is er schitterend in geslaagd de spanning vast te leggen
die er tijdens een partij ontstaat.
De door Henk Alberts vermelde tabaksreclame is ook een lithografie. Er
zal best eerst een foto gemaakt zijn. Maar die is nog niet gevonden.
Onderstaand deze lithografie.
Vervolg dd 8 november 2003 Inmiddels is er een tweede foto opgedoken.
|